Povrede koje su izazvane pretreniranošću kolena se javljaju kod mnogih sportista, najviše kod odbojkaša, košarkaša i skijaša.

Bol u prednjem delu kolena izazivaju brojni faktori. Pojam hondromalacija patele, koji često predstavlja pogrešno uspostavljenu dijagnozu, u praksi nije neuobičajen patološki nalaz.

Bol u čašično – butnom zglobu koji se nekad naziva i patelofemoralni bolni sindrom ili sindrom pritiska u unutrašnjem ili spoljašnjem delu čašice, najčešći je uzrok bola u prednjem delu kolena kod dugoprugaša i žena. Bol u zadnjem delu čašice često je praćen slabošću kolena. Simptomi se pogoršavaju pri nošenju tereta nizbrdo. Sportisti često prijavljuju tzv. bioskopski simptom, odnosno bol koji je naziv dobio pri dugom sedenju sa savijenim kolenima.

Disfunkciju u patelofemoralnom zglobu izazivaju zategnuti mali spoljašnji ligamenti koji se nalaze nasuprot slabih unutrašnjih struktura. Celokupnoj slici doprinosi i slaba fleksibilnost u određenim mišićnim grupama, naročito zadnje lože potkolenice, dvoglavog mišića lista i lisnog mišića.

Biomehanički faktori koji pored pretreniranosti doprinose ovoj vrsti povreda su:

1. Anatomska anomalija prisutna kod žena sa povećanim Q – uglom (funkcionalni ugao kolena posmatranog sa prednje strane čije su normalne vrednosti u stojećem stavu 5 – 10 stepeni); prenošenjem sile na čašicu povećava se spoljašnja translacija i time ugrožava zglob.
2. Prekomerno uvrtanje
3. Bilo kakva razlika u dužini nogu mora se korigovati. Pogoršanje simptoma nastaje zbog neodgovarajućeg trenažnog režima i nošenja visokih potpetica.

Ispitivanjem se može utvrditi da nema podliva i da postoji puni opseg bezbolnih aktivnih i pasivnih pokreta. Pozitivni znaci otkrivaju se palpacijom, a osetljivost se lokalizuje ispod unutrašnje ili spoljašnje strane čašice.

Lečenje se zasniva na tri principa: korekciji bilo kojeg od navedenih biomehaničkih faktora, jačanju unutrašnjih struktura kao što je kosi unutrašnji stegneni mišća, izvođenje čučnjeva na jednoj nozi, kao i na istezanju spoljašnjih segmenata kolena.

Kao dodatno rehabilitaciono sredstvo primenjuje se samomobilizacija zategnute spoljašnje vezice i struktura bedreno-golenjačnog snopa.

Prekomerno uvrtanje treba korigovati korišćenjem ortopedskih uložaka. Svako stopalo je drugačije i samim tim ima posebne zahteve za uložak. Neki zahtevaju veći komfor dok određeni zahtevaju ortopedsku podršku. GloboTec Everyday Insoles mogu odgovoriti svim ovim zahtevima. Uložak se svakom korisniku pravi prema individualnim merama i prema određenim potrebama. Ukoliko se korisnik prvi put susreće sa ovim ulošcima ,preporučuje se postepeno privikavanje, u suprotnom oni se mogu koristiti neograničeni broj sati u toku dana.

Pored ortopedskih uložaka savetuje se nošenje aktivnog steznika za optimalno pozicioniranje patele – Genutrain P3 koji rasterećuje i usmerava čašicu pri pokretu. Viskoelastični umetak sa korektivnim neelastičnim perom sprečava lateralizaciju patele. Anatomski oblikovano tkanje ima termoaktivne karakteristike, a obostrano ga podržavaju dve elastične šine.  Pelota u kombinaciji sa integrirsanom korektivnom trakom podstiče centralizaciju patele kolena. Deluje protiv lateralnog “bežanja” patele.Potezni mehanizam smešten na lateralnom rubu patelarne pelote ima funkciju individualnog reguliranja jačine korekcije. Intermitentna kompresija umetka na periartikularna meka tkiva oko zgloba pri kretanju stimuliše lokalni metabolizam. Spoljna kompresija ubrzava resorpciju edema i izliva, stimuliše proprioricepciju i poboljšava mišićnu stabilizaciju kolenog zgloba.

Za izjednačavanje dužine donjih ekstremiteta preporučuje se nošenje ViscoBalance petnog jastučeta  izrađenog od visokoelastičnog, za kožu prijatnog materijala. Statički izazvani problemi sa kičmom, zglobom kolena ili kuka mogu se poboljšati korekcijom razlike u dužini ekstremiteta. Jastučić za izjednačavanje dužine nogu postoji u tri različite visine – 3mm, 5mm i 10 mm.  Bez problema se mogu prebacivati iz jedne obuće u drugu. Ukoliko je razlika veća od 10mm onda se izrađuju individulni ortopedski ulošci za korigovanje razlike u dužini.

Tendinopatija čašice često se vezuju za pokrete skakanja, pa se zato najviše javljaju u atletici i odbojci, a nešto ređe u fudbalu i hokeju. Napredovanje degenerativnih promena zabeleženo kod sportista od sedamnaest ili osamnaest godina ukazuje na mogućnost da se tendinoza definiše kao degenerativni proces. Treba imati u vidu da se ta povreda razlikuje od akutnog oblika čašinog tendinitisa, poznatog kao „skakačko koleno“, koje predstavlja akutnu upalu čašične tetive i okolnih struktura. Ispitivanjem se otkriva otok i osetljivost na donjem delu čašice sa unutrašnje strane. Bol se javlja usled kontrakcije četvoroglavog mišića buta.

U periodu rehabilitacije primenjuje se ortoza za ciljano rasterećenje patelarne tetive GENUPOINT.  On podupire i štiti patelarnu tetivu pri opterećenjima. Uski anatomski oblikovan podupirač naleže ispod čašice kolena i donosi olakšanje zahvaljujući posebnom silikonskom dodatku sa tačkama pritiska. Ove tačke pritiska obezbeđuju adekvatan proprioceptivni odgovor. GenuPoint olakšava prekomerno naprezanje patelarne tetive ispod čašice kolena, pomaže u smanjenju bola na prednjoj strani kolena I  ublažava značajne posledice ograničene pokretljivosti. Spoljne tačke pritiska pojačavaju osećaj stimulacije okolnog područja i pospešuju zglobnu funkciju kolena zahvaljujući nizu efekata, uključujući bržu aktivaciju mišića.

Završnu rehabilitacionu fazu kod ove povrede čini program jačanja muskulature.

Povrede usled pretreniranosti kolena mogu dobiti hroničan karakter i treba ih na vreme prepoznati, lečiti i korigovati intezitet, dužinu i učestalost treniranja.