UZROCI BOLA U STOPALU I SKOČNOM ZGLOBU
Skočni zglob je sinovijalni zglob koji povezuje skočnu kost i distalni deo golenjače i lišnjače. Glavni pokreti koji se u njemu izvode su dorzalno i plantarno pregibanje sa pokretima primicanja i odmicanja stopala. Pokreti inverzije i everzije odvijaju se u subtalarnom zglobu, tj u zadnjem delu donjeg skočnog zgloba. Zglob okružuje veliki broj ligamenata. Spoljašnje ligamente čine prednji skočno-lišnjačni, petno-lišnjačni i zadnji golenjačno-lišnjačni ligament. Povrede spoljašnje strane zgloba pogađaju ligamente upravo pomenutim redom. Sa druge strane, snažniji deltasti ligament doprinosi stabilnosti unutrašnje strane skočnog zgloba. Ahilovu tetivu obrazuje zajednički pripoj dvoglavog mišića lista i lisnog mišića za petnu kost.
Inverziona povreda (uganuće) skočnog zgloba nastaje pri doskoku sa stopalom u položaju plantarne fleksije kada je pacijent izbačen iz ravnoteže. Javljaju se bol i otok neposredno nakon povrede. Pregledom se konstatuje osetljivost spoljašnjih ligamenata skočnog zgloba, pre svega prednjeg skočno-lišnjačnog ligamenta. Pritisak na lateralni deo zgloba izaziva nelagodnost. Ako se posumnja na prelom, koristi se rendgensko snimanje. Ako se simptomi uporno javljaju treba izvršiti snimanje magnetnom rezonancom da bi se isključilo hondralno oštećenje skočne kosti. U akutnoj fazi (prva 24h) preporučuje se upotreba leda, mirovanje, kompresija i elevacija. Kompresija se primenjuje odmah da bi se zaustavilo krvarenje. Led utiče na smanjenje bola i vazokonstrikciju. Upotrebom Sissel Cold Therapy Compression se postižu oba efekta. Primena ortoze AirLock obezbeđuje brži i potpuniji oporavak. Nakon uklanjanja ortoze koristi se aktivna bandaža MalleoTrain S.
Tendinitis/tendinoza Ahilove tetive može se pojaviti na različitim mestima: na hvatištu za petnu kost, kada je obično uzrokovana izbočenjem petne kosti (tzv. Haglundova bolest), potom na prelazu tetive u mišić (tzv. miotendinoza), ili na samoj tetivi (tzv. tendinoza), što je ujedno i najčešća lokalizacija. Nastanak tendinoze Ahilove tetive dovodi se u vezu sa delovanjem sila na Ahilovu tetivu tokom hodanja ili trčanja, koje je zbog uticaja nekih predisponirajućih faktora povećano. Od faktora koji su vezani za sportiste treba spomenuti anatomska odstupanja stopala (npr. spuštena stopala), prekomernu pronaciju stopala tokom hoda ili trčanja, životnu dob (starenjem se smanjuje elastičnost tetive). Od spoljnih faktora koji povećavaju mogućnost nastanka tendinoze Ahilove tetive, treba istaknuti neprikladnu podlogu za trčanje (npr. asfalt), česte promene podloge, nagle promene u trajanju i učestalosti treninga, i najvažniji i najčešći – neprikladnu i istrošenu sportsku obuću. Osnovni simptom je bol koja je lokalizovana 2 do 5 cm iznad hvatišta tetive za petnu kost i koja je karakteristično vezana za aktivnost i to tako što se pojavljuje na početku, smanjuje tokom, a povećava nakon aktivnosti. Drugi karakteristični simptom je pojava jutarnje boli i ukočenost u gornjem nožnom zglobu koja iščezava nakon prvih nekoliko koraka od ustajanja iz kreveta. U pojedinim slučajevima bolesnici se žale na škripanje duž tetive, što opisuju kao zvučni fenomen sličan onome „kada neko hoda po svežem suvom snegu“. Od najveće važnosti za lečenje je rasterećenje Ahilove tetive, što se postiže povišenjem pete za 1 do 2 cm. Treba uvek naglasiti potrebu nošenja tih „povišenja“ i u svakodnevnoj obući a za normalan hod „povišenja“ potrebno je nositi pod obe pete što se najbolje postiže nošenjem aktivne bandaže AchilloTrain.
Plantarni fascitis je upala tabanske fascije, strukture koja pokriva unutrašnji uzdužni luk tabana, protežići se između petne kvrge i proksimalnih članaka. Pregledom se potvrđuje da bol nastaje na unutrašnjem pripoju tabanske fascije za petnu kost. Bol se povećava pri istezanju prvog prsta stopala. Takođe se uočava da su zadnje strukture, kao što su Ahilova tetiva i mišići lista, izrazito zategnuti. U kliničkoj slici dominira bol, koji u poodmaklom stadijumu može biti veoma oštar. On je obično lokalizovan u donjoj trećini tabanske strane stopala. Najjači je ujutru. Nakon zagrevanja mišića stopala, bol se smanjuje, ali se ponovo povećava u večernjim satima, ili nakon intenzivnih aktivnosti kod sportista. Bol se može izazvati pritiskom na pripoj fascije za petnu kost, prilikom pasivne dorsifleksije nožnih prstiju, ili pri hodu na petama ili prstima. Faktori rizika su strukturni: pes planus(ravno stopalo), pes cavus (udubljeno stopalo), pronacija stopala. Funkcionalni faktori rizika su smanjena fleksibilnost mišića lista, gastroknemijusa i ahilove tetive, kao i smanjena sposobnost dorzifleksije stopala. Sve to povećava stres opterećenje u predelu strukture plantarne fascije i dovodi do upalnog procesa. Nošenje ViscoPed uložaka primenjuje se sa određenim rehabilitacionim programom sa ciljem istezanja i jačanja zadnjih struktura. Uporni simptomi se saniraju ubrizgavanjem dugotrajnog kortikosteroidnog leka u osetljivi deo fascije.
Haglundova peta je deformitet, tačnije ispupčenje koje se javlja na zadnjoj petnoj regiji, sa prednje strane Ahilove tetive. Uobičajeno, gornji deo petne kosti (kalkaneusa) ima zaobljeni oblik, međutim kod nekih ljudi petna kost ima četvrtast oblik sa oštrim ivicama. Ako takva osoba nosi obuću sa krutim petnim delom (tvrde patike, ili tvrda ivica na cipelama, posebno sa višom petom), može nastati stanje karakteristično za Haglundovu petu. Nastavak trenja može uzrokovati burzitis (upalu sluzne kese koja u normalnim okolnostima smanjuje trenje između ahilove tetive i petne kosti, što stvara bolni otok mekog tkiva i zadebljenje kože iznad njega). Pacijenti sa Haglundovom petom se žale na bol i otok na zadnjoj strani pete, koja je povezana sa pojavom koštanog ispupčenja. Moguća je i pojava promene boje kože u predelu otoka, zbog trenja kojem je izložena. Obično, već sama promena načina hodanja može ukazivati na postojeći problem, koji je lokalizovan u predelu pete (sportista izbegava podizanje na prste pri hodu, već hoda sa ukočenim stopalom). Koštano-vezivno tkivo može biti hronično upaljeno, a u slučajevima neuspele konzervativne terapije može se hirurški ukloniti. Olakšanje i rasterećenje u hodu omogućuju ViscoHeel N petni jastučići.
Mortonov neurom je kompresivna neuropatija interdigitalnog nerva, tj. nerva koji se nalazi između nožnih prstiju. Najčešće se javlja kod žena srednje životne dobi i to devet puta češće nego kod muškaraca. Najčešće su zahvaćeni 2. i 3. interdigitalni nerv, odnosno nervi u prostoru izmedju srednjeg i domalog prsta, kao i u prostoru između srednjeg prsta i kažiprsta stopala.
Još uvek nema konsenzusa među lekarima o tome šta dovodi do nastanka bolesti, ali se ponavljana mikrotrauma, kao i kompresija, odnosno tenzija na poprečni ligament između kostiju donožja, navode kao mogući faktori. Nošenje uske obuće, naročito visokih potpetica navode se kao mogući uzroci nastanka Mortonovog neuroma. Simptom je uglavnom bol, koji se pojačava pri osloncu ili dužem stajanju i hodu. Bol je naročito izražen priikom nošenja uske obuće, najčešće visokih potpetica. Bolovi prestaju po skidanju obuće i masažom bolnog mesta. Ne tako retko javlja se i osećaj peckanja, žarenja ili čak utrnulost prstiju na spoljašnjoj strani stopala. Na početku lečenja poželjno je primeniti što neinvazivnije metode. Ukoliko željeni efekat izostane, obavlja se operacija Mortonovog neuroma.
Neoperativno lečenje podrazumeva najpre rasterećenje bolnog područja, što se postiže nošenjem široke obuće, sa čvrstim đonom i ViscoPed ulošcima. Oko 20% pacijenata oseća potpuno odsustvo simptoma samo promenom obuće I nošenjem ViscoPed uložaka.
Sissel Cold Therapy Compression kompresija za hladnu terapiju zglobova je dvodelna kompresija sa uklonjivim jastučićem koji se može posebno rashladiti za hladnu terapiju. Područja primene su upale, otoci, bolovi, sportske povrede, reumatska stanja. Istovremeno delovanje hladne terapije I kompresije na najbrži I najefikasniji način dovodi do smanjenje bola I otoka. Slow Flow Gel pruža dugotrajno i sigurno održavanje temperature.
AirLock ortoza za bočnu stabilizaciju skočnog zgloba sa elastičnim sistemom za fiksaciju, koji omogućava odlično individualno prilagođavanje širini stopala i stepenu otoka. Vazdušni jastučići na naduvavanje omogućavaju dobro prilagođavanje ortoze veličini edema. Airloc pruža visoki stepen stabilizacije skočnog zgloba kod uganuća skočnog zgloba.
AirLock poboljšava senzomotoriku i tako funkcionalno sprečava izvrtanje stopala.
Malleo Train S Aktivna bandaža za bolju stabilnost i sigurnost zgloba tokom fizičke aktivnosti Anatomsko tkanje steznika omogućava individualno prilagođavanje i visok komfor pri nošenju. Dozirana kompresija pospešuje resorpciju edema, izliva i hematoma. Pri kretanju se postiže intermitentna kompresija, koja poboljšava cirkulaciju u području zglobne kapsule i tetivnih loža. Uticaj na senzomotoriku doprinosi aktivnoj stabilizaciji skočnog zgloba. S traka preko skočnog zgloba stabilizuje zglob i sprečava ponovljenu luksaciju.
Achillo Train Aktivna bandaža za rasterećenje Ahilove tetive sadrži integrisani petni jastučić koji je moguće izvaditi. Priložen je dodatni petni jastučić za izjednačavanje razlike u dužini nogu. Paraahilarno postavljeni profilisani silikonski umetci deluju rasteretno i pri kretanju lokalno postižu masirajući efekt. Na taj način poboljšava se razmena materija pa se smanjuju edemi. Visokoelastična petna povišica (cca. 6 mm) deluje rasteretno na Ahilovu tetivu. Svojim uticajem na propriocepciju deluje na koordinisano poboljšanje mišićne funkcije.
ViscoPed ulošci za rasterećenje smanjuju opterećenje na prominentnim mestima prednjeg dela stopala i u području pripoja plantarne fascije. Meki materijal (svetlosiva polja) u području glavica metatarzalnih kostiju i u području insercije plantarne fascije na petnu kost smanjuje vršna opterećenja i bolnost. ViscoPed ulošci imaju metatarzalni jastučić i supinacijski klin. ViscoPed ulošci prijanjaju uz podlogu i ne klizaju se u obući, tako da su pogodni za nošenje u sportskoj, radnoj i obući za slobodno vreme.
ViscoHeel N petni jastučići za rasterećenje su prozirni petni jastučići od visokoelastičnog, za kožu prijatnog materijala. Formirani poput klina, ViscoHeel jastučići anatomski su oblikovani. ViscoHeel deluje rasteretno na skočni i koleni zglob, zglob kuka i kičmu. Petni jastučić omogućava rasterećenje mišića i tetiva potkolenice. Svojom mekom podlogom redukuje opterećenje na peti.