Razlike u dužini donjih ekstremiteta i njihov tretman
Razlika u dužini nogu je relativno često stanje. Najčešće se javlja kod dece tokom rasta. Ali često može biti uzrokovano I drugim poremećajima ili bolestima. Smanjenje dužine oba ekstremiteta ili smanjenje jedne noge u odnosu na drugu, dovodi do narušavanja proporcije ljudskog tela. Smatra se da otprilike 2/3 populacije ima jednu nogu kraću do 1 cm . Odstupanje u dužini jednog ekstremiteta od 5-6 milimetara u odnosu na drugi smatra se relativno normalnim. Međutim, neretko I tako mala odstupanja mogu dovesti do pomeranja u nivou karlice I daljih poremećaja. Ako se na vreme ne dijagnostikuje razlika u dužini , dolazi do razvoja komplikacija. S druge strane smanjenje jednog ili dva ekstremiteta za više od 2 cm smatra se patološkim.
Mogu se evidentirati jednostrana I obostrana skraćenja. Bilateralno skraćenje : može biti simetrično. Uzroci mogu biti ahondroplazija (hipoplazija dugih kostiju, koja dovodi do patuljastog rasta) i druge nasledne bolesti. Asimetrično skraćenje može biti posledica anomalija u razvoju donjih ekstremiteta. Jednostrano skraćenje može biti posledica različitih bolesti npr.Infekcije na kostima (u nivou epifizne zone rasta) ,tumori, osteomijelitis, poliomielitis; Drugi uzroci, npr. Legg-Calve-Perthesova bolest, kongenitalna displazija (hipoplazija) zgloba kuka; aplazija fibule, hipoplazija femura, kongenitalni dismorfizam tibije i femura, praćen narušenim rastom kostiju , mogu nastati postoperativno takođe u okviru neurogenih ili post-traumatskih stanja (nepravilno srastanje fraktura ili razvoj ankiloza I kontraktura velikih zglobova)… Skraćenja takođe možemo podeliti na anatomska i funkcionalna. Nekada je prisutno relativno skraćenje , kada je jedan ekstremitet deluje kraće od drugog ali pri merenju su ekstremiteti iste dužine. Npr kod dislokacije femura, u kojoj nema razlike između anatomskih dužina ekstremiteta, ali je skraćenje na strani dislokacije.
Prvi znak poremećaja hoda (hramanje pri hodu ) najčešće se javlja kada je prisutno jednostrano skraćenje noge za više od 2 centimetra. Otežan hod , nestabilnost pri hodu praćena bolom u preponama, kukovima, sakroilijačnim zglobovima, kičmenom stubu , zglobovima donjih ekstremiteta koleno, skočni zglob…. Prisutan je specifičan položaj tela zakrivljen u stranu , naročito u slučajevima kada su prisutna veća skraćenja. Osobe sa izraženom razlikom u dužini nogu brže se umaraju, jer je biomehanika obe noge poremećena i osoba troši više energije.
Posledice nejednake dužine ekstremiteta mogu biti mnogobrojne . Sam hod i stajanje kod osoba sa skraćenjem ekstremiteta je otežano , a takođe zbog narušenog anatomskog odnosa između delova tela , prisutno je opterećenje kičmenog stuba. Da bi se kompenzovala nejednakost u dužini ekstremiteta dolazi do pomeranja karlice , telo teži da zadrži vertikalnu pozicija tako da će samo telo položajem kompenzovati asimetriju. Kao rezultat, ligamenti, tetive i mišići će se prilagoditi, što dovodi do dodatnog krivljenja kičmenog stuba i deformacija I u ozbiljnijim slučajevima I razvoja skolioze. Povećava se opterećenje na dužem ekstremitetu. Ali, s druge strane, razvijena skolioza lumbalnog područja može uzrokovati prividno skraćivanje jedne noge. Tako da je neophodno dobro sagledati šta je osnovni uzrok skraćenja jednog ekstremiteta.
Dijagnoza ovih stanja se postavlja: kliničkim pregledom pacijenta (najčešće se skraćenja mogu videti I golim okom sem u slučajevima kada postoji kompenzatorno pomeranje karlice ) merenjem dužine nogu (od prednje gornje ilijačne spine do unutrašnjeg gležnja ili od većeg trohantera do unutrašnjeg gležnja) , radiografijom (moderni uređaji omogućavaju da se snimi osoba od kuka do skočnog zgloba. Zatim pomoću posebnog softvera izračunavaju dužinu kostiju), kao I korišćenjem raznih testova (kod funkcionalnih skraćenja) Konačnu dijagnozu postavlja specijalista, lekar ortoped.
Lečenje ovog poremećaja može biti konzervativno i hirurško- operativno , što zavisi od stepena skraćenja. Skraćenje do 2,5 cm tretira se konzervativno, a razlika u dužini veća od 2,5 cm indikacija je za hirurško lečenje (produženje, skraćenje ekstremiteta,upotreba aparata lizarov, epifizeodeza…)
Konzervativna metoda podrazumeva postupak nadoknade razlike u dužini upotrebom ortopedskih uložaka ili povišice i specijalnih ortopedskih cipela. U slučajevima kada je prisutno malo skraćenje ekstremiteta, razlika u dužini se može nadoknaditi korišćenjem ortopedskih uložaka ili cipela. Potrebno je biti obazriv sa upotrebom ortopedskih pomagala kada su u pitanju funkcionalna skraćenja noge. U slučaju anatomskog skraćenja, upotreba ovih pomagala drži karlicu u fiziološkom položaju i sprečava nastajanje komplikacija.
Ortopedski ulošci i cipele se izrađuju po individualnim merama .Danas su u upotrebi i moderni uređaji za skeniranje stopala , kao i memorijske pene koje olakšavaju uzimanje otisaka za izradu uložaka ili cipela. Ako je pomagalo adekvatno napravljeno pri nošenju će se osetiti olakšanje, smanjuje se osećaj nelagodnosti i bola u stopalima, kolenu , kičmi, i osoba se manje umara pri hodu. Ukoliko je skraćenje prisutno duži vremenski period, formira se I patološki stereotip kretanja I biće potreban duži period da se uspostavi ravnoteža mišića odnosno period privikavanja na upotrebu pomagala biće duži.
Medilogic Visoko tehnološka dijagnostika za optimalno zbrinjavanje stopala.
Uzimanje otisaka za izradu uložaka pomoću memorijske pene
ViscoBalance® izjednačavanje razlike u dužini nogu od tri, pet ili deset milimetara.
ViscoHeel® N Razlika u dužini nogu do 1 cm