Šta je lumbalni sindrom

Lumbago je čest poremećaj koji zahvata mišiće i kosti leđa. On obuhvata oko 40% ljudi u nekom delu njihovog života.

Lumbago se može klasifikovati po trajanju, kao akutni (bol koji traje manje od 6 nedelja), subhronični (6 do 12 nedelja), ili hronični (više od 12 nedelja).

Ovo stanje se može dalje klasifikovati po osnovnom uzroku na mehanički, nemehanički, i reflektivni bol.

Simptomi i znakovi

• Tipičan prikaz akutnog bola u donjem delu leđa je razvoj bola nakon pokreta koji uključuju podizanje, uvijanje ili naginjanje prema napred. Simptomi mogu početi brzo nakon pokreta ili nakon buđenja sledećeg jutra. Opis simptoma može se kretati od osetljivosti u određenoj tački do raširenog bola. Može se pogoršavati s određenim pokretima, poput podizanja noge, ili u pozicijama, poput sedenja ili stajanja. Može biti prisutno i širenje bola niz nogu poznato kao išijas. Prvo iskustvo akutnog bola u donjem delu leđa javlja se tipično između 20-te i 40-te godine, te je često prvi razlog za posetu lekaru u odraslom dobu. Ponavljajuće epizode javljaju se kod više od polovine ljudi, s time da su ponovljene epizode obično bolnije od prve.

Uzrok

• Bol u donjem delu leđa nije određena bolest, već simptom koji može biti uzrokovan velikim brojem podležećih problema različitih stepena ozbiljnosti. Većina slučajeva krstobolje nema jasan uzrok, ali veruje se da je rezultat manje značajne ozlede mišića ili kostiju, poput uganuća ili istegnuća. Gojaznost, pušenje, uvećanje telesne mase za vreme trudnoće, stres, loše fizičko stanje, loše držanje tela, te loša pozicija pri spavanju takođe mogu doprinjeti bolu u donjem delu leđa. Puna lista mogućih uzroka uključuje mnoge ređe bolesti.Fizički uzroci uključuju osteoartritis, reumatski artritis, degeneraciju diska između pršljena ili hernijaciju kičmenog diska, frakturu pršljena (na primer zbog osteoporoze) ili, retko, zbog infekcije ili tumora kičme.

• Casazza BA (February 2012). „Diagnosis and treatment of acute low back pain“. American Family Physician. 85 (4): 343–50. PMID 22335313

Struktura leđa

• Lumbalno područje (ili donji deo leđa) sastoji se od pet pršljena (L1-L5). Između ovih pršljena su vezivno-hrskavični diskovi, koji služe kao jastuci, te sprečavaju trljanje pršljena jednog o drugi dok u isto vreme štite kičmenu moždinu. Živci izlaze iz i ulaze u kičmenu moždinu kroz specifične otvore između pršljenja, te osiguravaju koži osećaj i signale za mišiće. Stabilnost pršljena se održava pomoću ligamenata i mišića leđa te abdomena. Mali zglobovi koji se zovu fasetni zglobovi ograničavaju te usmeravaju pokrete kičme.

• Koes BW, van Tulder M, Lin CW, Macedo LG, McAuley J, Maher C (December 2010). „An updated overview of clinical guidelines for the management of non-specific low back pain in primary care“. European Spine Journal. 19 (12): 2075–94. doi:10.1007/s00586-010-1502-y. PMC 2997201. PMID 20602122.

• Mišići multifidusi nalaze se duž zadnje strane kičme, te su važni za održavanje kičme ravnom i stabilnom tokom puno uobičajenih pokreta poput sedenja, hodanja i podizanja. Problemi s ovim mišićima često se nalaze u ljudi s hroničnim bolom u donjem delu leđa, jer bol u leđima rezultira u tome da osoba koristi mišiće leđa na neispravan način u pokušaju izbjegavanja bola. Problemi s mišićima multifidusima nastavljaju se i nakon što bol prestane, te je to verovatno jedan od važnih razloga zbog kojih se bol vraća. Kao deo programa oporavka kod ljudi s hroničnim bolom u donjem delu leđa preporučuje se učenje pravilnog korištenja ovih mišića.

Casazza BA (February 2012). „Diagnosis and treatment of acute low back pain“. American Family Physician. 85 (4): 343–50. PMID 22335313

Osećaj bola

• Bol je uopšteno neugodan osećaj koji nastaje kao odgovor na događaj koji ili oštećuje ili potencijalno oštećuje tkivo u telu. Postoje četiri glavna koraka u procesu osećanja bola: transdukcija, transmisija, percepcija, te modulacija. Živčane ćelije koje prepoznaju bol imaju ćelijska tela u ganglijama zadnjih korena te vlakna koja prenose signale u kičmenu moždinu. Proces osećanja bola počinje kada događaj koji uzrokuje bol aktivira krajeve prikladnih senzitivnih živčanih ćelija. Ova vrsta ćelija pretvara događaj u električni signal procesom transdukcije. Nekoliko različitih vrsta živčanih vlakana vrše transmisiju električnog signala od transdukcijske ćelije do stražnjeg roga kičmene moždine, od tamo do moždanog stabla, te zatim od moždanog stabla do različitih delova mozga kao što su talamus i limbički sistem. U mozgu, signali bola se obrađuju te dobijaju kontekst u procesu percepcije boli. Kroz modulaciju, mozak može modifikovati slanje daljnjih živčanih impulsa tako da poveća ili smanji otpuštanje neurotransmitera.

„Low Back Pain Fact Sheet“. National Institute of Neurological Disorders and Stroke. 3 November 2015. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 5 March 2016.

Dijagnoza

• Postoji više načina podele bola u donjem delu leđa, bez saglasnosti o tome koja je najbolja. Postoje tri glavne vrste bola u donjem delu leđa prema uzroku: mehanički bol u leđima (uključujući nespecifična istezanja muskuloskeletnog sistema, herniju diska, kompresiju korena živca, degeneraciju diska ili bolesti zglobova, te prelome pršljena), nemehanički bol u leđima (tumori, upalni poremećaji poput spondilooartritisa, infekcije), te preneseni bol iz unutarnjih organa (bolesti žučne kese, bubrežni kamenac, upale bubrega, te aneurizme aorte, između ostalih). Mehanički ili muskuloskeletni problemi podloga su u većini slučajeva (oko 90% ili više), a od njih, za većinu (oko 75%) ne biva identifikovan specifični uzrok, a smatra se da je uzrok u istezanju mišića ili ozledi ligamenata. Retko, žaljenje na bol u donjem delu leđa javlja se kao posledica sistemskih ili psiholoških problema, poput fibromijalgije te somatoformnih poremećaja.

• Simptomi se takođe mogu klasifikovati prema trajanju kao akutni, subhronični (takođe poznati kao subakutni), ili hronični. Određeno trajanje potrebno za pripadanje ovim grupama nije univerzalno dogovoreno, ali uopšteno bol koji traje kraće od šest nedelja klasifikuje se kao akutni, bol koja traje šest do dvanaest nedelja je subhroničan, a onaj koja traje duže od dvanaest nedelja je hroničan. Lečenje i prognoza mogu se menjati zavisno od vremena trajanja simptoma.

Upozoravajući znakovi

• Prisutnost određenih znakova, nazvanih upozoravajući znakovi, ukazuje na potrebu za daljim testovima u potrazi za ozbiljnijim problemom u podlozi bola, koji mogu zahtevati neposredno ili specifično lečenje. Prisutnost upozoravajućeg znaka ne znači da postoji značajan problem. Njegovo je značenje sugestivno, te većina ljudi s upozoravajućim znakovima nemaju ozbiljnijih problema u podlozi bola. Ukoliko nisu prisutni upozoravajući znakovi, podvrgavanje slikovnoj dijagnostici ili laboratorijskim testovima tokom prve četiri nedelje od početka simptoma nije se pokazalo korisno.

Prognoza

• Prognoza za akutni bol u donjem delu leđa je uglavnom pozitivna. Bol i motorna ograničenost se najčešće uveliko poboljša u prvih šest nedelja i u potpunosti nestaje u 40 do 90 % slučajeva. U slučajevima kod kojih su simptomi prisutni nakon šest nedelja, poboljšanje je generalno sporije s vrlo malim napretkom u prvoj godini. Kod ogromne većine pacijenata, nivo bola i motornog ograničenja je mali ili zanemariv nakon prve godine od napada akutnog bola. Određeni psihološki problemi, kao npr. psihološki stres, depresija ili nezadovoljstvo gubitkom posla mogu produžiti trajanje bola u leđima. U više od polovine slučajeva krstobolje, nakon prve epizode dolazi do ponovljenih epizoda bola u narednim godinama.

Terapija

-Konzervativno lečenje:

1.Medikamentozna th

(analgetici,NSAIL,miorelaksansi,poliovitaminska th)

2.Fizikalna th

(termoterapija,elektroterapija,IMP,UZ,Kt)

-Operativno lečenje

Dopuna terapiji u zavisnosti od procene stanja kao i prateće simptomatologije može biti upotreba bandaža ili stabilizacionih ortoza

LordoLoc

Indikacije:

Lumbalni sindrom,

Fasetni sindrom, Mišićna insuficijencija (npr.kod osteoporoze), Degenerativne

promene kičme

LumboLoc

Indikacije

Lumbalgija kod miostatičke insuficijencije,

Fasetni sindrom, Degenerativne promene

Kičme

LumboTrain

Indikacije

Lumbalni sindrom,lumbalgija,

Muskularni disbalans, ligamentoze,

Osifikacija

Lumbosakralnog prelaza (npr. osteohondroza,

spondilartroza, lumbalne deformacije)